नेपाल राष्ट्र बैंक – आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को पहिलो सात महिनाको तथ्याङ्कअनुसार नेपालले कुल वस्तु निर्यातमा उल्लेखनीय वृद्धि गर्दै व्यापार घाटा विस्तार गरेको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकको हालैको प्रतिवेदन अनुसार बाह्य क्षेत्र, व्यापार, सेवा तथा विप्रेषणमा मिश्रित संकेत देखिएका छन्।
समीक्षा अवधिमा नेपालको कुल वस्तु निर्यात ४६.५ प्रतिशतले वृद्धि भई रु. १२७ अर्ब २० करोड पुगेको छ। यो अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा देखिएको ७.१ प्रतिशतको गिरावटभन्दा उल्लेखनीय सुधार हो। भारत, चीन र अन्य मुलुकतर्फको निर्यात क्रमशः ६६.९ प्रतिशत, ८.६ प्रतिशत, र ३.५ प्रतिशतले बढेको छ।
निर्यात वृद्धि भएका प्रमुख वस्तुहरूमा भटमासको तेल, पोलिस्टर यार्न र थ्रेड, चिया, अलैंची, तथा पार्टिकल बोर्ड रहेका छन्। तर, पाम तेल, जिंक शिट, अदुवा, जडिबुटी, तथा तयारी पोशाक जस्ता वस्तुको निर्यात घटेको छ।
त्यस्तै, कुल वस्तु आयात १०.१ प्रतिशतले वृद्धि भई रु. ९८८ अर्ब ५९ करोड पुगेको छ। भारतबाट ७.५ प्रतिशत, चीनबाट ११.२ प्रतिशत, र अन्य मुलुकबाट १७.५ प्रतिशत आयात वृद्धि भएको छ। मुख्य रूपमा भटमासको कच्चा तेल, चामल, सवारी साधन, यातायात उपकरण, खाने तेल, तथा स्पन्ज आइरन जस्ता वस्तुको आयात बढेको छ।
व्यापार घाटा ६.२ प्रतिशतले बढेर रु. ८६१ अर्ब ३८ करोड पुगेको छ। निर्यात–आयात अनुपातमा सुधार हुँदै १२.९ प्रतिशत पुगेको छ, जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिको ९.७ प्रतिशतभन्दा बढी हो।
सेवा क्षेत्र अन्तर्गत भ्रमण आय ७.७ प्रतिशतले वृद्धि भई रु. ४९ अर्ब २१ करोड पुगेको छ। तर, भ्रमण खर्च १०.६ प्रतिशतले बढेर रु. ११५ अर्ब ८८ करोड पुगेको छ, जसमा शिक्षा क्षेत्रतर्फ मात्र रु. ६४ अर्ब १५ करोड रहेको छ।
समीक्षा अवधिमा विप्रेषण आप्रवाह ७.३ प्रतिशतले वृद्धि भई रु. ९०० अर्ब ५८ करोड पुगेको छ। अमेरिकी डलरमा यो वृद्धिदर ५.३ प्रतिशत रहेको छ।
त्यस्तै, वैदेशिक रोजगारीका लागि अन्तिम श्रम स्वीकृति लिने नेपालीहरूको संख्या २,७४,६२२ पुगेको छ, जुन अघिल्लो वर्षभन्दा उल्लेखनीय रूपमा वृद्धि हो। पुनः श्रम स्वीकृति लिनेहरूको संख्या १,९०,८८६ पुगेको छ।
नेपालको अर्थतन्त्रमा सकारात्मक संकेतहरू देखिए पनि व्यापार घाटा अझै चुनौतीपूर्ण छ। निर्यात तथा विप्रेषण वृद्धिले अर्थतन्त्रमा केही राहत दिएको छ भने पर्यटन क्षेत्रमा सुधार हुँदै गएको छ। यद्यपि, उच्च आयात तथा सेवा घाटाका कारण समग्र आर्थिक स्थितिमा सन्तुलन कायम गर्नुपर्ने देखिन्छ।
अर्थ संसारमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला। *फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । हाम्रो *युटुब च्यानल पनि हेर्नु होला।
प्रतिक्रिया दिनुहोस