अर्थ संसार, काठमाडौं । संयुक्त राष्ट्रसंघ (यु एन)पार्क काठमाडौं र ललितपुरको सीमानामा पर्दछ । राजधानीको मुटुमा पर्ने पार्कले सहरी सौन्दर्य वृद्धि गर्ने अपेक्षालिइएको थियो ।
तर, अहिले पार्कले त्यस अनुरुपको प्रतिफल दिनभने सकिरहेको छैन । पार्कले सहरको सौन्दर्य बढाउनु त परको कुरा आफ्नै स्वामित्वको जग्गापनि पूर्ण रुपमा उपभोग गर्न सकिरहेको छैन ।
संयुक्त राष्ट्रसंघ पार्क विकास समितिको जग्गामा कबाडी, खेतिपाती, सुकुम्बासी बस्ती जस्ता समस्या अझै सम्म पनि कायमै रहेको देखिन्छ । सहरी विकास मन्त्रीप्रभु साहले पार्कको जग्गमा भएको अतिक्रमण हटाउन यस अघिनै निर्देशन दिनुभएको थियो तर, त्यसो हुन सकेको छैन ।
समितिले आफ्नो स्वामित्वमा रहेको जग्गा अझै पनिपूर्ण रुपमा प्रयोग गर्न सकिरहेको छैन ।अहिले पार्क बनेको ठाँउ मात्रै पार्कको जग्गा होइन थप अरु जग्गा पनि पार्कको स्वामित्वमा छ । तर, आफ्नो जग्गामा रहेको अतिक्रमण हटाउन समितिले सकिरहेको छैन ।
सोमबार सहरी विकास मन्त्रीप्रभु साहले समितिका पदाधिकारीलाई मन्त्रालयमा बोलाएर पार्कको सौन्दर्य बढाउने गरी योजनाबद्ध रुपमा कार्य गर्न निर्देशन दिनुभयो । उहाँले यसको लागि पार्कको जग्गामा भइरहेको अतिक्रमण हटाउनु पहिलो कार्य भएको स्पष्ट पार्नु भयो ।
समिति पार्कको जग्गा खाली गराउन सक्रिय भएर लागेको नदेखिएकाले कडाईका साथ लाग्न निर्देशन दिनुभयो । ‘अरुको जग्गापनिहोइन, त्यो जग्गा समितिकै हो ।’
उहाँले भन्नु भयो, ‘आफ्नै जग्गा खाली गराउन पनि तपाँईहरुलाई के को अप्ठेरो ?’ एकीकृतरुपमा मोडेल तयार पार्न जोड दिनुहुँदै उहाँले भन्नु भयो, ‘जग्गा खाली भएपछि के गर्ने ? त्यस ठाँउमा के बनाउनु हुन्छ ? तपाँईहरुले त्यो नै देखाउन सक्नुभएको छैन त कसरी जग्गा खाली हुन सक्छ ?’
समितिले आफ्नो स्वामित्वको जग्गा रक्षा गर्नु पर्नेमा त्यसो हुन सकिरहेको छैन ।
अझै पनि किन खाली हुन सकेन त ? समितिका कार्यकारी निर्देशक लक्ष्मी नारायण चौधरी आफूले कसरी खाली गराउन सकिन्छ भन्ने विषयमा छलफल गरिरहेको र खाली गराउन पत्र काटेको बताउनु हुन्छ । तर, मन्त्री सह छलफलले मात्रै नहुने भएकाले निस्कर्श निकाल्नु पर्नेमा जोड दिनुहुन्छ ।
‘छलफल माथि छलफल कतिन्जेल चल्ने हो स्पष्ट हुनु पर्यो तपाँइहरुलाई निजी घर भत्काउन भनेको होइन आफ्नो जग्गामा आफ्नो स्वामित्व स्थापित गर्नुहोस् मत्रै भनेको हो’, उहाँले भन्नुभयो, ‘त्यति पनि गर्न सक्नुहुन्न भने के अपेक्षा गर्न सकिन्छ ?’मन्त्री साहले समितिको जग्गा त्यसरी निजी प्रयोजनका लागिउपयोग भइरहनु नहुनेमा जोड दिनुभयो ।
‘जग्गा जसको हो उसैले उपभोग गर्न नपाउने पनि हुन्छ ? हामीले अरुको जग्गामा पार्क बनाउनुस् भनेको होइन आफ्नै जग्गा काबाडी लगायतले उपभोग गरिरहेको छ त्यसैलाई खाली गराउन पनि किन समस्या भएको हो ? स्पष्ट हुनुपर्यो ।’
पार्कको जग्गालाई आफ्नै जस्तो महत्व दिन निर्देशन दिनुहुँदै मन्त्री साहले भन्नुभयो ‘तपाईहरुको जग्गा यसरी अतिक्रमण भए के गर्नुहुन्छ, खालीपत्र काटेर बस्नुहुन्छ ?’ आफूले कानून भन्दा बाहिर गएर कुनै कार्य गर्न प्रेरित नगरेको भन्नुहुँदै उहाँले कानून अनुसार कडइपूर्वक अगाडि बढ्न निर्देशनदिनुभयो ।
अहिले स्मार्ट सिटी ग्रिन सिटी जस्ता कुराहरुले प्रमुख तापाइरहेको सन्दर्भमायी र यस्ताखाले पार्कको विशेष महत्व रहन्छ । त्यसैले काठमाण्डौंको सहरी सौन्दर्यका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघ पार्क पनि महत्वपूर्ण छ । खासगरी सहरी सौन्दर्य र प्रदुषण कम गर्नकालागि यस्ताखाले पार्कको महत्वहुने गर्दछ ।
अर्थ संसारमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै
गुनासो,
सूचना तथा सुझाव
भए हामीलाई
[email protected] मा पठाउनु होला। *फेसबुक र ट्वीटरमार्फत
पनि
हामीसँग
जोडिन सकिनेछ । हाम्रो *युटुब
च्यानल पनि
हेर्नु होला।
_20241115084915.jpg)
प्रतिक्रिया दिनुहोस