सेन्सेक्स र निफ्टी उकालो: भारतीय सेयर बजारको पुनरुत्थान कति दिगो?

भारतीय सेयर बजारले पछिल्लो ६ कारोबारी दिनमा ठूलो पुनरुत्थान गर्दै २०२५ का घाटा कटौती गरेको छ। बीएसई सेन्सेक्स र निफ्टी५० दुवैले ५.६% भन्दा बढीको वृद्धि गरेका छन्।

गत मार्च १७ देखि बीएसई सेन्सेक्स ४,३०२.४७ अंकले उकालो लागेको छ भने निफ्टी५० ले १,२६१.१५ अंकले उछाल लिएको छ। यससँगै, पछिल्लो ६ कारोबारी दिनमा सेयर बजार लगानीकर्ताको सम्पत्ति २७.१० लाख करोड रुपैयाँले वृद्धि भई ४१८.२९ लाख करोड रुपैयाँ ($४.८७ ट्रिलियन) पुगेको छ।

फेब्रुअरीमा सेन्सेक्स ५.५५% ले घटेको थियो भने जनवरीमा ०.८१% को गिरावट आएको थियो। तर, मार्च महिनामा मात्रै सेन्सेक्स ६.५३% ले उकालो लागेको छ।

विदेशी लगानीकर्ताको पुनरागमन तर अनिश्चितता कायमै

अन्तर्राष्ट्रिय अस्थिरता, भारतको सुस्त जीडीपी वृद्धि, तथा तरलता अभावका कारण यसअघि भारतीय सेयर बजार ठूलो गिरावटमा थियो। विदेशी लगानीकर्ताहरू लगातार भारतीय सेयर बजारबाट बाहिरिएका थिए। तर, हाल उनीहरू पुनः सक्रिय देखिन थालेका छन्।

गत पाँच महिनासम्म निरन्तर भारतीय सेयरहरू बेचिरहेका विदेशी पोर्टफोलियो लगानीकर्ताहरू (FPIs) पछिल्लो चार कारोबार दिनमध्ये तीन दिनमा खरिदकर्ताको रूपमा देखा परेका छन्।

बजारमा वृद्धि किन?

विशेषज्ञहरूका अनुसार पछिल्लो सेयर बजार पुनरुत्थानका पछाडि मुख्य रूपमा भारतको आर्थिक आधारहरूमा आएको सुधार रहेको छ। जीडीपी वृद्धि पुनः लयमा फर्कन लागेको संकेत देखिएको छ, कम मुद्रास्फीति, निकट भविष्यमा भारतीय रिजर्भ बैंक (RBI) द्वारा ब्याजदर कटौतीको सम्भावना तथा कम मूल्यमा लगानीकर्ताहरूको खरिद प्रवृत्ति मुख्य कारण रहेको छ।

मोतिलाल ओसवाल वित्तीय सेवाका अनुसन्धान प्रमुख सिद्धार्थ खेमकाका अनुसार, "विदेशी लगानीकर्ताहरू पुनः खरिदकर्ताको रूपमा देखा पर्नु र कम मूल्य भएका स्टकहरूमा लगानीकर्ताहरूको रुचि वृद्धि हुनु बजार सुधारको मुख्य कारण हो।"

उनका अनुसार उपभोक्ता मूल्य सूचकांक (CPI) मुद्रास्फीति फेब्रुअरीमा घटेर ३.६१% मा आएको छ, जुन सात महिनाको न्यून विन्दु हो। यहीबीच, भारतको जीडीपी वृद्धि दर पनि चालू आर्थिक वर्षको तेस्रो त्रैमासिकमा ६.२% मा पुगेको छ, जुन अघिल्लो त्रैमासिकको ५.४% भन्दा माथि हो।

तर, खेमकाले चेतावनी दिँदै भने, "यो वृद्धिको निरन्तरता अमेरिकी व्यापार नीतिहरू, आगामी कॉर्पोरेट आम्दानी रिपोर्टहरू र विदेशी लगानी प्रवाहहरूमा निर्भर रहनेछ।"

अझै सतर्क रहनु आवश्यक!

लेमन मार्केट्स डेस्कका विश्लेषक सतीश चन्द्र आलुरीका अनुसार, "भारतीय सेयर बजारमा हालसम्म मार्चमा उल्लेखनीय सुधार आएको छ। कम मूल्य भएका स्टकहरूमा लगानी, विदेशी लगानीकर्ताको पुनरागमन, कमजोर अमेरिकी डलर, र घरेलु आर्थिक परिदृश्यमा सुधारले सेयर बजारलाई माथि उकास्न मद्दत गरेको छ।"

हाल विदेशी लगानीकर्ताहरू पुनः खरिदमा देखिए पनि उनीहरूले गत पाँच महिनामा मात्रै $२९ अर्ब बराबरको सेयर बेचिसकेका छन्।

अनन्द राठी सेयर ब्रोकिंगका प्राविधिक अनुसन्धान उपाध्यक्ष मेहुल कोठारीका अनुसार, "हालको बजार वृद्धि विदेशी लगानी, घरेलु आर्थिक सुधार, र क्षेत्रीय प्रदर्शनमा आधारित रहेको छ। तर, यसको दीर्घकालीन स्थायित्व अझै अनिश्चित छ।"

उनले थपे, "विदेशी लगानीकर्ताहरू तत्कालका लागि फर्किएका छन्, तर वैश्विक अर्थतन्त्रमा आउने उतारचढावले उनीहरूको मनोभाव परिवर्तन गर्न सक्छ। त्यसैले लगानीकर्ताहरूले ठूला कम्पनीहरूमा लगानी केन्द्रित गर्नुपर्छ र बजारको दिशालाई सूक्ष्म रूपमा निगरानी गर्नुपर्छ।"

हाल भारतीय सेयर बजारमा सुधार देखिए पनि यसको दीर्घकालीन निरन्तरता विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय तथा घरेलु कारकहरूमा निर्भर रहनेछ। विदेशी लगानीकर्ताको मनोभाव, आगामी अमेरिकी व्यापार नीति, भारतीय रिजर्भ बैंकको मौद्रिक नीति, तथा आगामी कॉर्पोरेट आम्दानी रिपोर्टहरू महत्वपूर्ण रहनेछन्। लगानीकर्ताहरूले बजारमा सतर्क भएर अगाडि बढ्नुपर्ने सुझाव विश्लेषकहरूले दिएका छन्।

अर्थ संसारमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला। *फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । हाम्रो *युटुब च्यानल पनि हेर्नु होला।