अर्थमन्त्रीको भूमिका भनेको देशको वित्तीय प्रणालीको निरीक्षण गर्नु र आर्थिक स्थायित्व र वृद्धिलाई बढावा दिने निर्णयहरू गर्नु हो । सेयर बजार ओरालो लागेमा अर्थमन्त्रीको जिम्मेवारी सामान्यतया त्यो अवस्थालाई सम्बोधन गर्ने र अर्थतन्त्रमा पर्न सक्ने नकारात्मक असरलाई न्यूनीकरण गर्ने उपायहरू कार्यान्वयन गर्ने हो ।
सेयर बजार घटेको प्रतिक्रियामा अर्थमन्त्रीले लिन सक्ने केही सम्भावित कार्यहरू यस प्रकारका छन् :
१. संकट व्यवस्थापनः खस्किँदै गएको सेयर बजारको नतिजालाई व्यवस्थापन गर्न अर्थमन्त्रीले महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नु पर्छ। तिनीहरूले क्षतिको हदसम्म मूल्याङ्कन गर्न, मूल कारणहरू पहिचान गर्न र बजार स्थिर गर्न र लगानीकर्ताहरूको विश्वास पुनर्स्थापित गर्न आवश्यक कदमहरू चाल्न आवश्यक छ।
२. नीति सुधार: अर्थमन्त्रीले बजारमा गिरावट ल्याउने नीतिगत भ्रष्टाचारको पहिचान र सम्बोधन गर्न आवश्यक छ। तिनीहरूले सुधारात्मक उपायहरू लागू गर्न र भविष्यमा यस्ता घटनाहरू रोक्न कडा नियमहरू लागू गर्ने दिशामा काम गर्नुपर्छ।
३. विश्वास पुनर्स्थापना: बजारमा विश्वास पुनर्स्थापित गर्नु अर्थमन्त्रीका लागि महत्वपूर्ण पक्ष हो। तिनीहरूले लगानीकर्ताको विश्वास पुनर्निर्माण गर्न प्रभावकारी कार्यहरू गर्न आवश्यक छ, जस्तै कर्पोरेट गभर्नेन्स अभ्यासहरू सुधार गर्ने, र कडा नियामक उपायहरू लागू गर्ने।
४. अवस्थाको अनुगमन र विश्लेषण: अर्थमन्त्रीले गिरावटको कारण बुझ्न र फराकिलो अर्थतन्त्रमा पर्ने सम्भावित प्रभावहरूको मूल्याङ्कन गर्न सेयर बजारको विकासक्रमलाई नजिकबाट अनुगमन गर्नुपर्छ।
५. अर्थतन्त्रमा परेको प्रभावको मूल्याङ्कन: अर्थमन्त्रीले सेयर बजार घट्दा अर्थतन्त्रका विभिन्न क्षेत्रहरू जस्तै लगानीकर्ताको विश्वास, उपभोक्ता खर्च र व्यवसायिक लगानीमा पर्ने सम्भावित परिणामहरूको मूल्याङ्कन गर्नुपर्छ।
६. वित्तीय नियामकहरूसँग समन्वय: अर्थमन्त्रीले वित्तीय नियामक निकायहरू र केन्द्रीय बैंकहरूसँग वित्तीय प्रणालीलाई स्थिरताका लागि मौद्रिक नीति मा समायोजन वा बजार स्थायित्व सुनिश्चित गर्न नियमहरू परिमार्जन गर्ने जस्ता उपायहरू कार्यान्वयन गर्न सहकार्य गर्नुपर्छ।
७. बजार सहभागीहरू र जनतासँग सञ्चार: अर्थमन्त्रीले नियमित अपडेटहरू उपलब्ध गराउनु पर्छ र बजार सहभागीहरू, लगानीकर्ताहरू र जनतासँग सरकारका कार्यहरू व्याख्या गर्न र उचित उपायहरू लिइएको छ भनी जनतालाई आश्वस्त पार्नको लागि सञ्चार गर्नुपर्छ।
८. वित्तीय उपायहरू लागू गर्ने: अर्थमन्त्रीले घट्दो सेयर बजारको नकारात्मक प्रभावलाई सामना गर्न र आर्थिक गतिविधिलाई बढावा दिन कर प्रोत्साहन, अनुदान वा प्रोत्साहन प्याकेज जस्ता वित्तीय नीतिहरू लागू गर्न विचार गर्नुपर्छ।
९. अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूसँग संलग्नता: अर्थमन्त्रीले अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूसँग पनि छलफल गर्न र घट्दो सेयर बजारको विश्वव्यापी वित्तीय प्रभावलाई सम्बोधन गर्न प्रयासहरू समन्वय गर्न सहयोग गर्नुपर्छ।
समग्रमा नीतिगत भ्रष्टाचार र निष्क्रिय दृष्टिकोणका कारण सेयर बजारमा आएको गिरावटलाई नेभिगेट गर्न अर्थमन्त्रीको भूमिका निर्णायक हुन्छ । उनीहरूले बजारलाई स्थिर बनाउन, भ्रष्ट अभ्यासहरू सुधार्न, लगानीकर्ताको विश्वास पुनर्स्थापित गर्न र भविष्यमा यस्ता परिस्थितिहरू हुन नदिन दीर्घकालीन रणनीतिहरू लागू गर्न तत्काल कदम चाल्नुपर्छ।
(*लेखक सुशील कुमार लुनियाँ स्वतन्त्र पूँजी बजार सुधार संघका अध्यक्ष हुन् ।)
अर्थ संसारमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला। *फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । हाम्रो *युटुब च्यानल पनि हेर्नु होला।
प्रतिक्रिया दिनुहोस