नेपाल राष्ट्र बैंकको मौद्रिक नीति समिक्षा: सेयर बजारमैत्री नीति ल्याउने तयारी

नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्ष २०८१/८२ को पहिलो त्रैमासिक समिक्षामा सेयर बजारलाई प्रोत्साहन दिने नीतिहरू ल्याउने तयारी गरेको छ। यसका लागि राष्ट्र बैंकमा गम्भीर छलफल चलिरहेको छ, र सेयर बजारलाई चलायमान बनाउने उद्देश्यले नयाँ नीति ल्याउने तयारी भइरहेको छ। सरकार र बैंकर्स संघका सदस्यहरू यसका पक्षमा छन् र सेयर बजारलाई सुदृढ बनाउनका लागि प्रभावकारी कदमहरू चाल्न दबाब दिइरहेका छन्।

सेयर बजार र तरलताको समस्या

वर्तमानमा, नेपाली बजारमा अत्यधिक तरलता छ। यसको अर्थ, बैंक र वित्तीय संस्थाहरूको हातमा पूँजी रहेको छ, तर लगानी गर्ने ठोस अवसरको कमी छ। यस अवस्थाले सेयर बजारलाई नयाँ अवसर प्रदान गर्ने सम्भावना बढाएको छ। यद्यपि, सेयर बजारको स्थिरता र वृद्धि कसरि सम्भव बनाउने भन्ने बारेमा सरकार र राष्ट्र बैंक बीचको छलफल चलिरहेको छ। अर्थमन्त्री बिष्णु पौडेल र प्रधानमन्त्री केपी ओली समेत यसबारे सकारात्मक दृष्टिकोण राखेका छन्।

सेयर बजारलाई सुदृढ बनाउन सरकारका प्रयासहरू

सरकारका वरिष्ठ अधिकारीहरूका अनुसार, सेयर बजार नेपाली अर्थतन्त्रको एउटा प्रमुख भाग हो जसको उत्थानले आर्थिक गतिविधि र व्यापारको प्रवृत्तिलाई सघाउन सक्छ। प्रधानमन्त्री केपी ओली र अर्थमन्त्री बिष्णु पौडेलले सेयर बजारमा सुधार ल्याउने वचन दिएका छन्। सरकारको उद्देश्य भनेको, सेयर बजारलाई आर्थिक वृद्धिका लागि एक महत्त्वपूर्ण उपकरणको रूपमा प्रस्तुत गर्नु हो।

राष्ट्र बैंकको नेतृत्वमा सेयर धितो कर्जा प्रवाह नियम र अन्य सुधारका लागि पहल भइरहेको छ। यसका लागि नेपाल बैंकर्स संघले सेयर धितो कर्जा प्रवाहमा कमी गर्न र बैंकहरूको जोखिम भार घटाउन पहल गरेको छ। यससँगै, बैंकहरूले सेयर बजारमा गरेको लगानी एक वर्षसम्म नबेच्ने नीति हटाउनुपर्ने विचार पनि उठाइएको छ, जसले बैंकहरूको आम्दानीलाई सुधार्न मद्दत गर्न सक्छ।

सरकारको दबाब र बैंकहरूको चुनौती

हालसम्म, बैंकहरूले सेयर धितो कर्जा प्रवाहमा उल्लेखनीय वृद्धि गरेको छ। नेपाल राष्ट्र बैंकको पछिल्लो सूचनाअनुसार, ७२ अर्ब २४ करोड रुपैयाँको सेयर धितो कर्जा दुई महिनामा प्रवाह भएको छ, जुन साउन महिनाको तुलनामा केही वृद्धि भएको हो। यद्यपि, बैंकहरूको आम्दानी घटेको र सेयर बजारको स्थिरतामा समस्या आएको छ। यसका कारण, बैंकहरूको कर्जा नीति र सेयर धितो कर्जा प्रवाहमा सुधार ल्याउनुपर्ने आवश्यकता बलियो भइसकेको छ।

बैंकर्स संघ र सेयर बजारका ठूला लगानीकर्ताहरूले सेयर धितो कर्जामा औसत जोखिम भार घटाउने र बैंकहरूलाई एक वर्षपछि मात्र सेयर बेच्न दिने नीति हटाउने माग गरेका छन्। यसले बजारमा लगानीको प्रवृत्ति थप गतिशील बनाउनेछ र अर्थतन्त्रमा सकारात्मक प्रभाव पार्नेछ।

सेयर बजारमैत्री नीति ल्याउने सम्भावना

नेपाली अर्थतन्त्रमा सेयर बजारको महत्त्व बढ्दै गएको छ, र यसलाई सुदृढ गर्नका लागि सरकार र राष्ट्र बैंकको ध्यान आकर्षित भएको छ। सरकारका अधिकारीहरूले सेयर बजारलाई पुँजीगत प्रवृत्तिका रूपमा प्रयोग गर्ने सोच राखेका छन्। यसका लागि उच्चस्तरीय समितिहरूले सेयर बजारमैत्री नीति ल्याउने प्रक्रिया आरम्भ गरेका छन्।

सम्भवत: राष्ट्र बैंक र सरकारको साथमा मिलेर सेयर बजारको प्रवर्द्धन र स्थिरता का लागि महत्वपूर्ण कदमहरू चाल्न सकिन्छ। यसका कारण, नेपाली अर्थतन्त्रमा आर्थिक समृद्धि र नवीनतम लगानी अवसरहरूको सिर्जना हुने सम्भावना छ।

अर्थ संसारमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला। *फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । हाम्रो *युटुब च्यानल पनि हेर्नु होला।