फिच रेटिङ्सबाट ‘बीबी माइनस’ ग्रेड: नेपालका लागि नयाँ आर्थिक उपलब्धि

नेपालले पहिलो पटक गरेको सार्वभौम रेटिङमा ऐतिहासिक सफलता प्राप्त गरेको छ। विश्वका प्रमुख तीन क्रेडिट रेटिङ संस्थामध्ये एक, फिच रेटिङ्सले नेपाललाई ‘बीबी माइनस’ (डबलबी माइनस) ग्रेड दिएको छ। यो रेटिङले नेपाललाई दक्षिण एसियामा भारत बाहेक सबैभन्दा राम्रो स्थानमा राखेको छ।

फिच रेटिङ्सले नेपालको आर्थिक संरचना, ऋण तिर्ने क्षमता, र आर्थिक वृद्धिको सम्भावनालाई आधार मानेर यो मूल्यांकन गरेको हो। नेपालले कम ऋण भार, सहुलियतपूर्ण ब्याजदर, र ठोस विदेशी मुद्रा सञ्चितिका कारण सकारात्मक अंक पाएको हो। नेपाल सरकारको ऋण, जीडीपीको ४४ प्रतिशतमा सीमित रहेको र यो डबलबी माइनस ग्रेडको औसतभन्दा राम्रो रहेको फिचले जनाएको छ।

रेटिङका विशेष पक्षहरू

नेपालको विदेशी मुद्रा सञ्चितिले झन्डै १० महिनाको आयात खर्च धान्न सक्ने क्षमता राखेको छ। साथै, देशको आर्थिक वृद्धिको मुख्य आधार जलविद्युत क्षेत्र रहेको उल्लेख गरिएको छ। फिचका अनुसार, जलविद्युत क्षेत्रमा भइरहेको प्रगति र यसको निर्यातको सम्भावनाले आर्थिक वृद्धिको बलियो आधार तय गरेको छ।

नेपालको ऋणको धेरै हिस्सा सहुलियतपूर्ण दरमा भएकाले देशले वित्तीय दबाब महसुस गर्नु नपर्ने देखाइएको छ। भारतीय रूपैयाँसँग स्थिर विनिमय दरका कारण आर्थिक स्थायित्वमा मद्दत मिलेको पनि फिचको रिपोर्टले देखाएको छ।

चुनौतीका क्षेत्रहरू

फिचले नेपालको कमजोर राजस्व परिचालन, राजनीतिक अस्थिरता, र दीर्घकालीन आर्थिक रणनीतिक अभावलाई मुख्य चुनौतीका रूपमा औंल्याएको छ। विशेष गरी, आयातमा निर्भरता र रेमिटेन्सको अत्यधिक प्रयोगले दीर्घकालीन वित्तीय स्थायित्वमा असर पार्न सक्ने उल्लेख गरिएको छ।

नेपालको आर्थिक संरचनागत कमजोरीका कारण विकास परियोजनाको प्रभावकारी कार्यान्वयनमा चुनौती देखिएको छ। साथै, नेपालले अझै पनि पर्याप्त द्विपक्षीय र बहुपक्षीय ऋण सहयोग प्राप्त गर्न सकेको छैन, जसले भविष्यमा विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा दबाब सिर्जना गर्न सक्ने जोखिम देखाइएको छ।

भविष्य सुधारका उपायहरू

नेपालले आफ्नो रेटिङ अझ सुधार गर्न राजनीतिक स्थिरता कायम राख्दै दीर्घकालीन आर्थिक योजना बनाउनुपर्नेमा जोड दिइएको छ। आयातमा निर्भरता घटाएर आन्तरिक उत्पादनलाई प्रोत्साहन गर्ने, कर संरचनामा सुधार गर्ने, र नयाँ राजस्व स्रोतको पहिचान गर्ने आवश्यक रहेको छ।

दक्षिण एसियामा नेपालको स्थान

दक्षिण एसियाका अन्य देशहरूसँग तुलना गर्दा नेपालले आफ्नो पहिलो प्रयासमै राम्रो रेटिङ पाएको छ। फिचका अनुसार, नेपालले भारतभन्दा दुई स्थान तलको रेटिङ प्राप्त गरेको भए पनि अन्य दक्षिण एसियाली मुलुकहरूभन्दा अगाडि छ।

यस रेटिङले अन्तर्राष्ट्रिय लगानीकर्ताहरूका लागि नेपाललाई आकर्षक गन्तव्य बनाउने विश्वास गरिएको छ। नेपालको आर्थिक वृद्धिको बलियो सम्भावना र सन्तुलित वित्तीय स्थिति हेर्दा यो रेटिङ भविष्यमा सुधार हुने अपेक्षा गरिएको छ।

अर्थ संसारमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला। *फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । हाम्रो *युटुब च्यानल पनि हेर्नु होला।