लगानीकर्ताले भर्न छाडे आईपीओ, २५ लाख नाघेको आवेदन संख्या १३ लाखमा सिमित

केही समय अघिसम्म कुनैपनि कम्पनीले सर्वसाधारणका लागि निष्कासन गर्ने साधारण सेयर आईपीओमा लगानी गर्ने लगानीकर्ताहरूको ओइराे लाग्ने गर्दथ्याे । तर अहिले सेयर बजार घट्दाे क्रममा छ । सेयर बजार घटेसँगै आईपीओ भर्नेको संख्या पनि घटेकाे छ । 

यसअघि आईपीओमा आवेदन दिने लगानीकर्ताहरूको संख्या २५ लाखमाथि पुगेकाेमा अहिले घटेर १२-१३ लाखमा झरेकाे छ । इष्टर्न हाइड्रोले सर्वसाधारणका लागि निष्कासन गरेकाे आईपीओमा आवेदन दिने हिजाे (कार्तिक २ गते, बुधबार) अन्तिम दिन थियाे । कम्पनीकाे आईपीओमा अन्तिम दिनसम्म १३ लाख ९४ हजार ३ सय २६ जना लगानीकर्ताहरूले आवेदन दिएका छन् ।

पछिल्लाे याे तथ्याङ्कले पुष्टि गर्दछ आईपीओप्रति सर्वसाधारणको क्रेज कसरी घटेको छ भनेर । आईपीओप्रति सर्वसाधारणको रूची घट्नुकाे मुख्य कारण हाे अहिलेकाे घट्दाे बजार ।

गत वर्ष करिव ३२०० को विन्दुमा पुगी नयाँ ईतिहास बनाएको नेपाली सेयर बजार घटेर यतिबेला १८०० को विन्दुमा झरिसकेको छ । यता दैनिक कारोबार रकम पनि २० अर्ब नाघ्ने गरेकोमा अहिले एक अर्ब पुग्न पनि हम्मेहम्मे छ । बजार निरन्तर घट्दा नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज नेप्सेमा सूचिकृत कम्पनीहरूको सेयरमूल्य निकै तल झरिसकेको छ ।  बजार बुलिस हुँदा लगानीकर्ताहरू आईपीओ खुल्ने दिन कुरेर बस्थे । तर अहिलेकाे बियरीस बजारमा लगानीकर्ताहरूलाई आईपीओप्रति खासै चासाे लाग्दैन ।

यसै सन्दर्भमा कुराकानी गर्दै एक लगानीकर्ताले भने, "पहिला पाे बजार बुलिस थियाे । आईपीओबाट राम्राे आम्दानी हुन्थ्याे त्यसैले आईपीओकाे लाेभ लाग्थ्याे । तर अहिले त  आईपीओबाट कमाइने नाफा भन्दा दाेश्राे बजारमा नै राम्रा-राम्रा कम्पनीकाे मूल्य त्यहाँ भन्दा सस्तिएकाे छ । आईपीओ भर्याे पर्ने नपर्ने थाहा हुँदैन । त्यसैले मैले त आजकाल आईपीओ भर्न छाडेँ बरू त्याे पैसाले दाेश्राे बजारमै राम्रा कम्पनीकाे सेयर किन्छु । पहिला बुलिस बजारमा त घरभरीका सबैजनाकाे डिम्याट खाता खाेलिदिएर आईपीओ भरेकाे थिएँ ।"

पहिला बजार बुलिस चरणमा रहँदा चिया पसलदेखि तरकारी बजारसम्म अनि स्कुल कलेजदेखि रेष्टुरेन्टसम्म जताततै आईपीओकै चर्चा हुन्थ्याे । आईपीओ भर्ने एउटा ट्रेन्ड नै बनिसकेकाे थियाे । एउटै व्यक्तिले घर परिवार नातागाेता साथीसङ्गी लगायत धेरै व्यक्तिहरूकाे नागरिकता संकलन गरी आईपीओ भर्ने गर्दथे । तर अहिले आफ्नै डिम्याटबाट समेत आईपीओ भर्न छाडिसकेका छन् । 

पछिल्लाे समय निष्कासन भएका ५ वटा कम्पनीकाे आईपीओ भर्ने लगानीकर्ताकाे संख्या नियाल्दा :

१. पिपुल्स पावर कम्पनी लिमिटेड : कम्पनीकाे आईपीओमा अन्तिम दिनसम्म १६ लाख ६ हजार १ सय १० जना लगानीकर्ताहरूले आवेदन दिएका थिए । 

२. श्रीजनशील लघुवित्त वित्तीय संस्था लिमिटेड : संस्थाकाे आईपीओमा अन्तिम दिनसम्म १८ लाख ३८ हजार ७ सय ५१ जना लगानीकर्ताहरूले आवेदन दिएका थिए । 

३. खप्तड लघुवित्त वित्तीय संस्था लिमिटेड : संस्थाकाे आईपीओमा अन्तिम दिनसम्म १८ लाख ५० हजार १ सय ३२ जना लगानीकर्ताहरूले आवेदन दिएका थिए । 

४. सिक्लेस हाइड्रोपावर कम्पनी लिमिटेड : कम्पनीकाे आईपीओमा अन्तिम दिनसम्म १५ लाख ३८ हजार ३ सय ८३ जना लगानीकर्ताहरूले आवेदन दिएका थिए । 

५. इष्टर्न हाइड्रोपावर कम्पनी लिमिटेड : कम्पनीकाे आईपीओमा अन्तिम दिनसम्म १३ लाख ९४ हजार ३ सय २६ जना लगानीकर्ताहरूले आवेदन दिएका छन् ।

माथिकाे तथ्याङ्क हेर्दा आईपीओ भर्ने लगानीकर्ताकाे संख्या घट्दाे ट्रेन्डमा छ । तुलनात्मक रूपमा लघुवित्तकाे आईपीओ भने लगानीकर्ता धेरै आकर्षित छन् । यही ५ वटा कम्पनीकाे आईपीओकाे तथ्याङ्क हेर्दा पनि १८ लाखबाट घटेर  आईपीओ भर्ने लगानीकर्ताकाे संख्या १३ लाखमा झरेकाे छ ।